Viêm Amidan và những biến chứng khó lường nếu không điều trị dứt điểm

Viêm amidan, một vấn đề sức khỏe phổ biến với những triệu chứng đau rát ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Đây không chỉ đơn giản là một vấn đề về họng, mà còn là một vấn đề nan giải nếu không được điều trị sẽ gây biến chứng nguy hiểm. Đọc ngay bài viết dưới đây để biết cách phòng và chế độ dinh dưỡng cho bệnh viêm Amidan.

1. Thông tin quan trọng về viêm Amidan bạn cần biết?

1.1. Viêm Amidan là gì?

Viêm amidan là tình trạng viêm nhiễm tại tổ chức amidan khẩu cái do nhiều nguyên nhân như vi khuẩn, virus gây ra.

Amidan là một tổ chức lympho đặc thù nằm phía sau cổ họng với cấu trúc có nhiều khe, hốc nhỏ. Đặc điểm của nó tạo ra điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và virus, đặc biệt là tại Việt Nam, với khí hậu nóng ẩm. Do đó, không ngạc nhiên khi nhiều người ở Việt Nam phải đối mặt với tình trạng viêm amidan tái phát nhiều lần trong năm.

1.2. Ai thường gặp vấn đề viêm Amidan

Viêm amidan không phân biệt độ tuổi và có thể ảnh hưởng đến nhiều đối tượng khác nhau, đặc biệt là những người có tiền sử về các bệnh đường hô hấp hoặc các vấn đề liên quan đến đường thở như viêm mũi, viêm xoang, và các bệnh lý tương tự. Nếu không được điều trị đúng cách, viêm amidan có thể tái phát và chuyển thành tình trạng mãn tính.

Trong số các đối tượng đặc biệt có nguy cơ cao, trẻ nhỏ là một nhóm đặc biệt quan trọng. Bởi:

Trẻ em thường xuyên bị viêm amidan do tác động của vi khuẩn, đặc biệt là ở độ tuổi từ 5 đến 15 tuổi.

Trẻ em ở độ tuổi đi học thường tiếp xúc gần với bạn bè trong môi trường học đường, tăng khả năng lây nhiễm virus hoặc vi khuẩn gây viêm amidan.

Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ chưa đầy đủ phát triển, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp.

1.3. Nguyên nhân gây bệnh viêm Amidan

Amidan là tuyến phòng thủ đầu tiên của hệ thống miễn dịch chống lại vi khuẩn và vi rút xâm nhập vào miệng bạn. Chức năng này có thể làm cho amidan đặc biệt dễ bị nhiễm trùng và viêm. Tuy nhiên, chức năng hệ thống miễn dịch của amidan suy giảm sau tuổi dậy thì – một yếu tố có thể là nguyên nhân gây ra các trường hợp viêm amidan hiếm gặp ở người lớn.

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây viêm amidan:

Nhiễm khuẩn

Vi khuẩn là một trong những nguyên nhân chính gây viêm amidan. Các loại vi khuẩn như Streptococcus (gây viêm họng streptococcal) có thể tấn công amidan và gây ra viêm nhiễm.

Nhiễm Virus

Virus cũng là một nguyên nhân phổ biến của viêm amidan. Các virus như cúm, Parainfluenza, herpes simplex, và Epstein-Barr có thể gây ra viêm nhiễm trong khu vực họng và amidan.

Yếu tố môi trường

Sự thay đổi đột ngột của thời tiết, ô nhiễm môi trường, và khói bụi độc hại đều có thể tăng nguy cơ phát ban và làm tổn thương niêm mạc amidan.

Tiền sử bệnh liên quan đến đường hô hấp

Những người có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm mũi, viêm xoang, và viêm họng có thể dễ bị viêm amidan.

Yếu tố cá nhân

Một số yếu tố cá nhân như vệ sinh cá nhân không đảm bảo, dị tật ở cổ họng hay amidan, và tiếp xúc với người mắc bệnh cũng có thể làm tăng nguy cơ gặp vấn đề amidan.

Sử dụng rượu bia và thuốc lá

Việc sử dụng rượu bia và thuốc lá cũng được liên kết với tình trạng viêm amidan ở người lớn.

1.4. Triệu chứng thường gặp của viêm Amidan

Các triệu chứng có thể có của viêm amidan bao gồm:

• Cổ họng rất đau
• Khó khăn hoặc đau khi nuốt
• Giọng nói khàn khàn
• Hơi thở hôi
• Sốt
• Ớn lạnh
• Đau tai
• Đau đầu
• Đau hàm và cổ do sưng hạch bạch huyết
• Amidan xuất hiện màu đỏ và sưng lên
• Amidan có đốm trắng hoặc vàng

Ở trẻ nhỏ, bạn cũng có thể nhận thấy trẻ dễ cáu kỉnh, quấy khóc hơn, kém ăn hoặc chảy nước dãi quá nhiều.

1.5. Những biến chứng thường gặp ở viêm Amidan

Bệnh viêm Amidan nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng như:

Hơi thở bị gián đoạn khi ngủ (ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn)

Nhiễm trùng lan sâu vào các mô xung quanh (viêm mô tế bào amidan)

Nhiễm trùng dẫn đến tụ mủ phía sau amidan (áp xe quanh amidan)

Nếu viêm amidan do liên cầu nhóm A hoặc một chủng vi khuẩn liên cầu khác không được điều trị hoặc nếu điều trị bằng kháng sinh không đầy đủ, bạn sẽ tăng nguy cơ mắc các rối loạn hiếm gặp như:

Sốt thấp khớp, một tình trạng viêm nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tim, khớp, hệ thần kinh và da

Biến chứng của bệnh ban đỏ, nhiễm trùng liên cầu đặc trưng bởi phát ban nổi bật

Viêm thận (viêm cầu thận sau liên cầu khuẩn)

Viêm khớp phản ứng sau liên cầu khuẩn, một tình trạng gây viêm khớp

1.5. Các mức độ viêm Amidan

Viêm amidan có thể được phân loại thành các mức độ khác nhau tùy thuộc vào cảm nhận và triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số mức độ phổ biến của viêm amidan:

Amidan cấp

Đây là trạng thái viêm nhiễm ở amidan xuất hiện trong một khoảng thời gian ngắn và thường kéo dài từ vài ngày đến một vài tuần. Triệu chứng thường bao gồm đau họng, sưng, khó khăn khi nuốt, và có thể đi kèm với sốt.

Amidan phôi thường

Đây là trạng thái khi amidan trở nên viêm nhiễm tái đi tái lại, thường xuyên xuất hiện hơn 3 lần trong một năm. Người mắc bệnh có thể trải qua các cơn viêm amidan với khoảng thời gian nghỉ giữa chúng.

Amidan cấp tính

Amidan cấp tính thường là một biến thể nặng hơn của viêm amidan cấp, với các triệu chứng như sốt cao, đau họng nặng, khó khăn khi nuốt, và có thể xuất hiện mủ trắng hoặc vàng ở amidan.

Amidan mạn tăng cường

Amidan mạn tăng cường xuất hiện khi amidan trở nên phình lên, có thể gây ra khó khăn khi nuốt hoặc gây cảm giác chật chội trong họng.

Amidan mạn viêm

Trạng thái này là khi amidan trải qua tình trạng viêm kéo dài, thường kéo dài trong thời gian dài và có thể tái phát thường xuyên. Người mắc bệnh có thể trải qua các triệu chứng như đau họng nhẹ và sưng.

2. Chăm sóc sức khỏe chủ động cho người bị viêm Amidan bạn biết chưa?

2.1. Chế độ dinh dưỡng chủ động cho người bị viêm Amidan

Người bị viêm amidan cần ăn những thực phẩm mềm, dễ nuốt và giàu chất dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình lành bệnh và giảm bớt khó chịu. Bạn có thể tham khảo những thực phẩm dưới đây:

Thực phẩm dễ nuốt

Súp thịt heo, canh chua, cháo, và các thực phẩm mềm như bún, mì là lựa chọn tốt cho người đang bị Amidan.

Rau củ hấp mềm

Cà rốt, khoai lang, bí đỏ có thể nấu chín mềm và nhuyễn để tạo thành thực phẩm mềm dễ nuốt.

Quả mềm

Quả như chuối, đào là những loại quả thích hợp cho người bị viêm amidan.

Thực phẩm dễ tiêu hóa

Các thực phẩm dễ tiêu hóa như cá hồi, thịt gà, hoặc thịt gia cầm có thể là những nguồn protein tốt.

Sữa và sản phẩm sữa

Sữa, sữa chua, các sản phẩm sữa khác có thể cung cấp canxi và giúp tăng cường sức khỏe của hệ thống miễn dịch.

Sử dụng mật ong

Mật ong có tính chất chống viêm và cũng có thể giúp làm dịu cổ họng.

Tránh thực phẩm và thức uống có thể kích thích hoặc làm tổn thương cổ họng, chẳng hạn như thực phẩm cay nồng, thức uống có ga, và thực phẩm có vị chua.

2.2. Chăm sóc sức khỏe chủ động cho người viêm Amidan bằng chế độ sinh hoạt

Người bị viêm amidan có thể hỗ trợ quá trình lành bệnh và giảm bớt khó chịu thông qua việc thực hiện một chế độ sinh hoạt lành mạnh. Do vậy, đừng ngần ngại thực hiện ngay những gợi ý dưới đây:

Uống đủ nước

Giữ cơ thể được cấp nước đầy đủ là quan trọng. Nước giúp giữ niêm mạc họng ẩm, giảm khó khăn khi nuốt và hỗ trợ quá trình lành bệnh.

Nghỉ ngơi đúng cách

Đảm bảo bạn có thời gian nghỉ ngơi đủ, đặc biệt là khi bạn đang trong giai đoạn đau họng nặng.

Hạn chế tiếp xúc với tác nhân kích thích

Tránh hút thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc.

Thực hiện vệ sinh răng miệng đúng cách

Đánh răng thường xuyên và sử dụng nước súc miệng để giữ sạch và giảm vi khuẩn trong miệng.

Giữ ấm cơ thể

Tránh để cơ thể bị lạnh và hãy giữ ấm, đặc biệt là khu vực cổ và đầu.

Chế độ ngủ đủ giấc

Hãy đảm bảo có đủ giấc ngủ để hỗ trợ quá trình phục hồi của cơ thể.

Rửa tay kỹ và thường xuyên

Tạo thói quen rửa tay kỹ với xà bông sau khi ra ngoài về, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Khi ho hoặc hắt hơi nên sử dụng khăn giấy để tránh giọt bắt bị bay đi khắp nơi.

Tránh dùng chung đồ

Khi bị mắc amidan, bạn tránh sử dụng chung đồ với người khác để bảo vệ an toàn cho những người xung quanh.

Sử dụng bàn chải mới

Thay bàn chải đánh răng sau khi được chẩn đoán mắc bệnh viêm amidan.

2.3. Một số bài tập chủ động giúp phòng tránh viêm Amidan

Để phòng Amidan, bên cạnh một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, bạn cũng cần nâng cao độ bền và dẻo dai của cơ thể bằng các bài tập bổ ích.
Tập thể dục có thể giúp củng cố hệ miễn dịch và duy trì sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến họng và amidan. Dưới đây là 5 bài tập chủ động có thể giúp phòng tránh viêm amidan, bạn có thể áp dụng ngay tại nhà.

Chạy bộ

Hướng dẫn thực hiện:

Bắt đầu với việc chạy nhẹ hoặc đi bộ nhanh.

Tăng tốc độ theo thời gian và cố gắng duy trì khoảng 20-30 phút mỗi buổi tập.

Tần suất tập luyện:

Tập ít nhất 3-4 lần mỗi tuần.

Đạp xe đạp

Hướng dẫn thực hiện:

Sử dụng xe đạp tập hoặc xe đạp bình thường

Đạp với tốc độ vừa phải trong khoảng 20-30 phút.

Tần suất tập luyện:

Tập ít nhất 3-4 lần mỗi tuần.

Bơi lội

Hướng dẫn thực hiện:

Bơi với kiểu bơi ưa thích như bơi tự do, bơi ngửa hoặc bơi bướm.

Duy trì thời gian bơi từ 20-30 phút.

Tần suất tập luyện:

Tập ít nhất 2-3 lần mỗi tuần.

Tập luyện cardio nhẹ

Hướng dẫn thực hiện:

Tham gia các lớp tập nhịp điệu, aerobic, hoặc tập luyện cardio nhẹ tại nhà.

Duy trì thời gian tập khoảng 30 phút.

Tần suất tập luyện:

Tập ít nhất 3-4 lần mỗi tuần.

Tập Pilates

Hướng dẫn thực hiện:

Plank:

Nằm sấp, đưa cơ thể lên bằng cánh tay và ngón chân, giữ thẳng như một thanh gạt trong một khoảng thời gian nhất định.

Duỗi chân đơn

Nằm sấp, nâng đầu gối lên và duỗi chân ra. Đưa một chân vào thân dưới và giữ đầu gối đối diện. Thực hiện thay đổi chân.

Lăn bóng

Ngồi, nâng chân và nghiêng người về phía sau, giữ chân bằng tay và lăn qua lại như một quả bóng.

Tần suất tập luyện:

Tập ít nhất 2-3 lần mỗi tuần.

Lắng nghe cơ thể và không tập luyện quá mức. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng hoặc đau rát nào, hãy nghỉ ngơi và tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Trong cuộc sống hàng ngày, viêm amidan có thể là một thách thức không nhỏ, nhưng với sự hiểu biết đúng đắn và quản lý đều đặn, chúng ta có thể giảm bớt tác động tiêu cực của nó. Bài viết chắc chắn đã giúp bạn nhìn nhận vấn đề từ nhiều khía cạnh, từ nguyên nhân đến các biện pháp phòng ngừa và điều trị. Hy vọng rằng thông tin này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm amidan mà còn mang lại sự tự tin trong việc duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống của mình.

NGUỒN THAM KHẢO

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tonsillitis/symptoms-causes/syc-20378479 https://tamanhhospital.vn/viem-amidan/

https://hongngochospital.vn/viem-amidan-trieu-chung-phan-loai-va-cach-dieu-tri/