Để giảm thiểu các biến chứng và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Người bị bệnh Zona thần kinh cần có một lối sinh hoạt lành mạnh và chế độ ăn uống kiêng khem cẩn thận.
Contents
1. Thông tin quan trọng về bệnh Zona bạn cần biết.
1.1. Bệnh Zona thần kinh là gì?
Zona thần kinh là bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus Varicella Zoster – một loại virus thuộc chi Varicellovirus trong phân họ Alphaherpesvirinae của họ Herpesviridae. Ban đầu, virus gây ra bệnh thủy đậu, sau khi khỏi bệnh, virus có thể tồn tại lâu dài và ngủ yên trong hệ thần kinh của người bệnh lên đến hàng chục năm.
Khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm, virus Varicella Zoster có thể tái hoạt động, gây ra bệnh zona thần kinh. Zona thần kinh thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch yếu. Hoặc người bị suy giảm mieenxc dịch như người nhiễm HIV/AIDS, ung thư, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch. Và cả đối với người cao tuổi.
1.2. Những triệu chứng thường gặp khi bị bệnh
Triệu chứng chính của bệnh zona thần kinh là xuất hiện phát ban trên cơ thể như:
- Eo, lưng hoặc ngực
- Tai, mắt, miệng
- Các cơ quan nội tạng, chẳng hạn như các cơ quan trong hệ tiêu hóa hoặc động mạch trong não.
Mụn nước xuất hiện khi phát ban. Sau 7 đến 10 ngày, các mụn nước bắt đầu khô. Các triệu chứng thường biến mất sau 2 – 4 tuần.
Một số biểu hiện của phát ban bao gồm:
- Các mảng đỏ
- Bóng nước đầy dịch và dễ vỡ
- Phát ban khu trú xung quanh từ cột sống đến thân
- Phát ban trên ngực, mặt và tai,…
- Ngứa.
Một số dấu hiệu và triệu chứng ngoài phát ban như:
- Đau cơ
- Ớn lạnh
- Tê và ngứa ran
- Cảm giác ngứa và rát, đặc biệt là khi phát ban
- Đau đớn
- Sưng hạch, một dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn đang chống lại virus.
Lưu ý: Khi bệnh zona thần kinh ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng, bạn cần đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
2. Chăm sóc sức khỏe chủ động cho người bị bệnh Zona bạn biết chưa?
2.1. Chế độ dinh dưỡng chủ động cho người bị Zona thần kinh
2.1.1. 7 nhóm thực phẩm người bị zona nên kiêng để bệnh mau khỏi.
Ngũ cốc tinh chế
Các loại ngũ cốc tinh chế rất giàu tinh bột và đường có thể làm tăng lượng đường trong máu khi tiêu thụ với số lượng lớn. Lượng đường tăng cao có thể phá vỡ cân bằng điện giải và tạo môi trường thuận lợi cho vi rút và vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Thực phẩm chứa nhiều đường
Kẹo, nước ngọt và các thực phẩm nhiều đường có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột biến, cản trở quá trình lành vết thương và cản trở quá trình hấp thụ chất các vitamin và khoáng chất thiết yếu cần thiết cho quá trình tái tạo tế bào.
Thực phẩm có thể dẫn đến sẹo
Rau muống, gạo nếp, tôm, cua và một số loại hải sản khác… là thực phẩm bạn nên tránh vì chúng sẽ kích thích da non và củng cố lớp biểu mô, có thể dẫn đến hình thành sẹo lồi khi ăn trong thời gian bị bệnh. Ngoài ra, các thực phẩm này cũng có thể gây mưng mủ dẫn đến bội nhiễm.
Thực phẩm chứa gelatin
Hoạt chất chứa trong Gelatin có hàm lượng protein cao khiến virus gây bệnh zona phát triển nhanh tại các dây thần kinh. Vì vậy, bạn nên tránh những thực phẩm có chứa Gelatin như: chả giò, bò viên, thịt đông,…
Thực phẩm có chứa Axit Amin Arginine
Thực phẩm chứa nhiều acid amin Arginine như: socola, yến mạch, lúa mì,.. làm lượng đường trong máu tăng lên cản trở quá trình phục hồi bệnh, tạo cơ hội cho virus hoạt động mạnh mẽ.
Đồ uống có cồn
Bia, rượu, bia, nước hoa quả có cồn có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch, tạo môi trường thuận lợi cho virus lây lan và ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Hơn nữa, rượu cản trở khả năng chuyển hóa và loại bỏ độc tố của gan, khiến thuốc kháng vi-rút kém hiệu quả hơn. Để hỗ trợ quá trình chữa bệnh, điều quan trọng là phải kiêng rượu và không sử dụng chất kích thích trong khi điều trị bệnh zona.
Thực phẩm giàu chất béo
Chất béo không lành mạnh và chất bảo có thể làm tăng lượng mỡ trong máu, dẫn đến tăng cân, béo phì và giảm hấp thu các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Một hệ thống miễn dịch suy yếu do lượng chất béo dư thừa có thể tạo ra môi trường thuận lợi cho vi-rút phát triển, làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
2.1.2. Thực phẩm người bệnh zona nên ăn
Bên cạnh các thực phẩm cần tránh, người bị zona thần kinh cũng nên chú ý bổ sung những thực phẩm giàu kẽm, lysine, vitamin C… trong chế độ ăn để hỗ trợ quá trình điều trị, giúp vết thương nhanh lành hơn.
Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm hỗ trợ tăng sinh tế bào, có tác động đến hầu hết các quá trình sinh học trong cơ thể. Kẽm còn có tác dụng tăng khả năng miễn dịch, chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh. Kẽm có nhiều trong cua, thịt bò, tôm, thịt, cá, hạt chia, hạt lanh,…
Thực phẩm giàu Vitamin C
Bổ sung Vitamin C trong chế độ ăn uống sẽ giúp tái tạo lớp da bị tổn thương nhờ khả năng chống viêm và chống oxy hóa. Ổi, ớt chuông, súp lơ, dâu tây, cam, kiwi,… là những thực phẩm giàu vitamin C bạn có thể bổ sung trong thực đơn hàng ngày.
Thực phẩm giàu vitamin B
Vitamin B6 có tác dụng hỗ trợ hệ thống miễn dịch, tăng cường quá trình liền tổn thương. Vitamin B12 có khả năng hỗ trợ chức năng dây thần kinh, bảo vệ dây thần kinh trước sự tấn công của virus. Các thực phẩm giàu vitamin B6, B12 có trong chuối, khoai lang, khoai tây, sò, cá, sữa, sữa chua,…
Thực phẩm giàu lysine
Lysine có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của virus varicella – zoster. Sữa, cá, đậu, thịt gà,…là những thực phẩm giàu lysine giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp người bệnh nhanh chóng khỏi bệnh.
Thực phẩm giàu protein
Protein là thành phần chính của các tế bào bạch cầu và tham gia vào quá trình vận chuyển oxy, các chất dinh dưỡng,… Chế độ ăn giàu protein giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh, hạn chế phản ứng viêm ngăn tình trạng nhiễm trùng lan rộng.
Do vậy, bổ sung những thực phẩm giàu protein như sữa, hạt óc chó, súp lơ xanh, ngô, quả bơ,… sẽ giúp tăng cường lượng protein cho cơ thể, rút ngắn quá trình điều trị bệnh zona thần kinh.
2.2. Trong sinh hoạt người bị zona thần kinh cần lưu ý gì?
- Nhiều người vẫn lầm tưởng là bệnh zona thần kinh phải kiêng nước và kiêng gió. Điều này là không chính xác, người bệnh vẫn có thể tắm rửa bình thường, chỉ lưu ý là không gãi, không chà xát trực tiếp xà phòng lên vùng da bị bệnh.
- Tuyệt đối không đắp đậu xanh, gạo nếp hoặc lá thuốc nam, ngậm rồi phun một loại chất lỏng nào đó lên da. Làm như vậy không những không chữa được bệnh zona mà còn kéo theo nguy cơ bội nhiễm da, gây loét, kích ứng da…
- Tránh tiếp xúc da – da với người chưa từng bị thủy đậu, đang bị bệnh hoặc có hệ miễn dịch kém.
- Không được gãi vì có thể sẽ để lại sẹo và làm tăng nguy cơ bị nhiễm khuẩn thứ phát.
- Vệ sinh tay khi bôi thuốc
- Nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc
- Giữ cho khu vực bị ảnh hưởng sạch sẽ, khô ráo và thông thoáng
- Tập thể dục vừa phải và tham khảo ý kiến chuyên gia
- Người bệnh cũng cần tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc. Nếu các triệu chứng có xu hướng tồi tệ hơn hoặc xuất hiện các triệu chứng mới, cần nhanh chóng tới bệnh viện để kiểm tra và có hướng xử lý kịp thời.
2.3. Một số biện pháp phòng ngừa giúp bạn chủ động phòng tránh bệnh Zona thần kinh
- Tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh zona khi cơ thể họ vẫn còn những vết mụn nước.
- Tiêm chủng ngừa bệnh: Việc tiêm chủng đầy đủ sẽ giúp bảo vệ mọi người khỏi thủy đậu và do đó cũng tránh được bệnh zona; bảo vệ mọi người khỏi bệnh zona khi họ đã bị thủy đậu hoặc bệnh zona.
- Ngủ đủ giấc;
- Không hút thuốc;
- Thăm khám thường xuyên nếu cơ thể bạn xuất hiện các triệu chứng bệnh;
- Chế độ sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, tập thể dục để tăng sức đề kháng.
- Tuân thủ nghiêm ngặt chế độ điều trị của bạn, nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh zona.
Kết luận: Bài viết trên, đã cung cấp thông tin về bệnh zona thần kinh một cách khái quát. Hy vọng, bài viết đã giúp các bạn hiểu hơn về bệnh zona thần kinh từ đó có giải pháp để phòng và điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/benh-zona-kinh-lay-nhu-nao/
- https://tamanhhospital.vn/zona-than-kinh/
- https://vnvc.vn/cach-chua-zona-than-kinh/
Dược Sỹ Đỗ Thị Hưởng
Đã kiểm duyệt nội dung
Dược sỹ Đại học Đỗ Thị Hưởng có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang kiểm duyệt viên nội dung Hệ thống HKCARE.
Dược Sỹ Đỗ Thị Hưởng
Đã kiểm duyệt nội dung
Dược sỹ Đại học Đỗ Thị Hưởng có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang kiểm duyệt viên nội dung Hệ thống HKCARE.
Tư vấn dược sỹ